Το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Τι είναι;

Τo φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μια φυσική διαδικασία. Το χρειαζόμαστε για να διατηρούμε τη Γη μας ζεστή, ώστε να υπάρχει ζωή και ανάπτυξη. Δίχως αυτό, η Γη θα ήταν κρύα περίπου -20 oC, και δεν θα μπορούσε να υπάρχει ζωή. Αντιθέτως, η μέση θερμοκρασία της Γης διατηρείται στο επίπεδο των 15 oC, χάρη στο φαινόμενο αυτό. Τα αέρια του θερμοκηπίου (που περιλαμβάνουν κυρίως το CO2 και τους υδρατμούς) σχηματίζουν ένα 'στρώμα' πάνω από το έδαφος της Γης σε ένα ορισμένο ύψος, ώστε αφού επιτρέψουν να εισέλθει η υπέρυθρη ακτινοβολία του ήλιου, αυτή απορροφάται κατά ένα μέρος από τη Γη και την ατμόσφαιρα. Εν συνεχεία η υπόλοιπη ακτινοβολία την επανεκπέμπει η Γη, που ένα τμήμα της φεύγει προς το διάστημα και το υπόλοιπο εγκλωβίζεται από το στρώμα των αερίων του θερμοκηπίου.

Ένα μέρος λοιπόν της ηλιακής ακτινοβολίας κατά την είσοδο της, περνά αναλλοίωτη στην ατμόσφαιρα, φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους και ακτινοβολείται προς τα πάνω με μεγαλύτερο μήκος κύματος. Μέρος αυτής απορροφάται από την ατμόσφαιρα, τη θερμαίνει και επανεκπέμπεται στην επιφάνεια του εδάφους. Η διαδικασία αυτή μοιάζει με τη λειτουργία ενός θερμοκηπίου και ο Γάλλος μαθηματικός Fourier το ονόμασε το 1822 «Φαινόμενο Θερμοκηπίου».

Όμως τα τελευταία χρόνια λέγοντας φαινόμενο Θερμοκηπίου δεν αναφερόμαστε στη φυσική διεργασία, αλλά στην έξαρση αυτής, λόγω της ρύπανσης της ατμόσφαιρας από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Αιτία

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες όχι μόνο εκπέμπουν υψηλές
συγκεντρώσεις C02 στην ατμόσφαιρα, αλλά βλάπτουν και την
ικανότητα της γης να απορροφά το C02:
— Η παραγωγή ηλεκτρισμού: καταναλώνει το 54% περίπου
του συνολικού καυσίμου και το σύνολο σχεδόν του ορυκτού
άνθρακα που παράγεται
— Η κίνηση και τα οχήματα: 400 εκατομμύρια αυτοκίνητα
καταναλώνουν 550 εκατομμύρια τόνους το χρόνο, δηλαδή
το 10% των συνολικών καυσίμων (που παράγονται)
— Η Βιομηχανία: καταναλώνει περίπου το 24% του καυσίμου,
κυρίως για την εξυπηρέτηση θερμικών διαδικασιών
— Η θέρμανση: εκτιμάται ότι καταναλώνει το 12% του
καυσίμου και αφορά κυρίως τις χώρες του Βορρά.

Συνέπειες

Οι σημαντικότερες συνέπειες είναι:
— Αλλαγή του κλίματος της Γης: Μετακίνηση των ζωνών βροχοπτώσεως, από τον
ισημερινό προς τον βορρά και ερημοποίηση του κάτω
τμήματος της εύκρατης ζώνης. (Αλλαγή σε δασική και
γεωργική βλάστηση)
— Άνοδος της στάθμης των θαλασσών: Κύριος λόγος η διαστολή των υδάτων προκαλεί την αύξηση της θερμοκρασίας και την τήξη των πάγων στους πόλους. Με μία άνοδο της στάθμης κατά 50 έως 150
εκατοστά θα πλημμυρίσουν πολλές περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίπεδο της θάλασσας (οι περισσότερες εύφορες και πυκνοκατοικημένες).
— Μείωση των υδάτινων πόρων:
Αρνητικές συνέπειες θα δημιουργηθούν από
τη μεταβολή του ρυθμού του υδρολογικού κύκλου, ενώ οι ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης θα είναι μεγαλύτερες.
—Άμεση επίδραση της θερμοκρασίας:
Η θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του Καλοκαιριού θα φτάσει επίπεδα που θα είναι ανυπόφορη για τους ανθρώπους και τους άλλους ζωϊκούς και φυτικούς οργανισμούς. Περισσότερο έντονο θα είναι το πρόβλημα στις πόλεις, όπου η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από
τον περιβάλλοντα χώρο κατά 0,5 – 3ο C λόγω της έλλειψης βλάστησης και της μεγαλύτερης απορρόφησης ακτινοβολίας των δομικών υλικών.

Μέτρα αντιμετώπισης

Τα κυριότερα από τα μέτρα που θα πρέπει να
ληφθούν είναι:
— Μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, για να καλυφθούν οι ανάγκες του συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού της Γης, και για να μειωθεί η εκπομπή CO2 ανά κάτοικο.
--Αξιοποίηση των καθαρών πηγών ενέργειας όπως: η υδραυλική ενέργεια (υδατοπτώσεις, παλίρροιες, κυματισμός), η αιολική, η ηλιακή, ο φωτοβολταϊκός ηλεκτρισμός και η βιομάζα.
— Περιορισμός των εκπομπών των άλλων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο τουωθερμοκηπίου (χλωροφθοράνθρακες, όζον κλπ).
— Δενδροφυτεύσεις, που βοηθούν στην απορρόφηση του CO2 και συγκρατούν τα εδάφη και ρυθμίζουν τον κύκλο του νερού.

Είναι χρέος μας να συνειδητοποιήσουμε το κακό που κάνουμε στον κόσμο μας και να το σταματήσουμε. Είναι χρέος μας να προστατέψουμε την Γη που θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας. Είναι χρέος μας να προστατέψουμε τον κόσμο που ζούμε, ώστε να συνεχίσουμε να ζούμε υγιείς και όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε, τόσο πιο γρήγορα θα δράσουμε...